Kalimantan part 2 - contradicties

Het leven in het veld is niet een en al actie.... VEEL tijd hebben we moeten zitten wachten... We moesten wachten totdat de jagers gingen jagen, zodat wij van de gevangen vogels monsters konden nemen... Op een gegeven moment begin je bijna te hopen dat die jager nu eens z’n act together krijgt, en eens goed gaat jagen – heel anders dan hoe ik normaal zou denken...
Maar we zaten goed in ons “losmen” (logement, die met het blauwe dakje) – een aantal basic kamers met gedeelde hurk-wc en wasruimte: een hurk-wc zonder wc-papier, iets dat in het dorp kota bangun moeilijk te verkrijgen is (er staat een bak met water naast de wc, en dat is waar men dat mee doet). Voorbereid als ik altijd ben op dit soort situaties, had ik dus geen rol wc-papier meegenomen...
Maar ook: als velddierenarts moeten dit soort situaties je eigenlijk niet afschrikken (een arm in een olifant stoppen is ook niet vies, dus waarom dit wel???)....
Waar ik hiervoor nog wel schuldig was aan in de jungle poepen inc papier achterlaten, vond ik dat ik me hier toch maar eens aan moest passen, en dat ik in de toekomst ook met een fles rivierwater onder de arm mijn behoefte kan doen...
Ik denk dat iedereen wel eens goedkoop wcpapier heeft gebruikt – en dan je vinger door het papier drukt... Nou, zo is dat bips afvegen zonder papier dus ook, maar dan anders... En er is het probleem dat je niet begrijpt hoe “zij” dat doen.. je hebt een bak met water, een pannetje, en een bips... nu nog de techniek.. maar er is NO way dat ik dat aan een van het veld team ga vragen... (ik heb nog wel eens aan de wc van ‘een vriend van de familie’ -in het kader van de privacy- gedacht in Zimbabwe, die naar aanleiding van een langdurig verblijf in Indo ook een altijd een paar flessen water naast de wc had staan.... toen snapte ik het ook al niet, maar gelukkig was daar wel papier).
Lang verhaal kort, grote boodschap werd altijd gevolgd door een douche, want ik bleef het een vies idee vinden – en ik snap nu helemaal dat Indo’s alleen met hun rechterhand eten, en dat je niet iemand aanraakt met je linkerhand....
Carola kwam na een paar dagen aan, goed voorbereid met ‘wetties’ – maar toen moest ik natuurlijk blijven bewijzen dat ik jungleboy ben.. En sowieso – nat wc papier??? Nah..

Die ‘douche’, of ‘mandi’ was eigenlijk een grote bak water, waar je met een plastic pannetje water uitschept. En dat is koud, maar een hele goede manier – we waren helemaal fan na een tijdje... Beetje badderen door water over je heen te scheppen met uitzicht op de rivier... heerlijk.
Diezelfde rivier wordt gebruikt als riool dmv drijvende platforms waar een houten afscheiding om een gat staat (de wc), terwijl dat platform ook wordt gebruikt om kleren te wassen, tanden te poetsen, en bakken water over je heen te scheppen als mandi.. Als je s’middags rond 5 uur over de rivier vaart, dan is het baddertijd, en zit iedereen zich in te zepen en te mandi-en op hun platformpjes – een heel mooi gezicht.
Maar wel vies, denk je met je westerse hygiene ideeen, ze mandi-en bij wijze van spreken het poepwater over zich heen.... Gelukkig hadden wij een bak water om mee te mandi-en... Ik had altijd de voorkeur voor de mandi en wc beneden, aangezien die niet naast het uitzichtpunt/terrasje met allemaal mensen stond, maar toen Carola als demonstratie een bak water van beneden vergeleek met een van boven, toen werd mij duidelijk dat boven het water wel gefilterd werd, en beneden niet *resulterend in even extra goed het water na het tanden poetsen uitspugen door mij*..


Na n dag of tien wachten, besteed met dagenlang (niet vervelend trouwens) de rivieren en meren afvaren op zoek naar jagers, wilde eenden, andere vogels, neusapen, en rivierdolfijnen – een zeer bedreigde diersoort die ik drie dagen achter elkaar heb mogen bewonderen, en waar ik GRAAG iets voor wil doen de komende tijd - konden we aan de slag, en een aantal monsters verzamelen bij lokale jagers om te proberen de wilde eenden te beschermen tegen de grootschalige jacht op deze soort...
Carola heeft fantastisch meegeholpen met het werk bij de jagers (ze mag vaker mee), en heeft op het blog al een korte achtergrond gegeven waarom we dat doen -ik volg dit nog wel eens op met een uitgebreid verhaal.
Ook heeft ze voor het eerst dieren geslacht zien worden, heeft gezien waarom ik dit allemaal probeer te doen, en was op sociaal gebied ontzettend belangrijk door vrienden te sluiten met de kinderen van de jagers. Ontroerend om te zien dat een paar dagen na het eerste bezoek haar naam op het huis van de jager was geschreven, of dat de kinderen ballonnetjes met “Karula I love you” hadden gemaakt van onze handschoenen.. En het gekke is, ik wil die jager ‘kapot maken’ omdat hij dingen fout doet in mijn ogen, maar na een aantal dagen samen met die familie op hun drijvend huisje begin je toch een band met ze te krijgen... Ontzettend dubbel..















Daarna was er tijd voor een paar dagen ontspanning (het geplande orang-utan/rijke amerikaanse donor bezoek moest helaas worden afgezegd door de verlengde wachttijden).
Maar we konden nog wel even naar een nabijgelegen National park: een van de weinige plekken in Indonesie waar je “echt” wilde orangs makkelijk kan bekijken (op de andere plekken zie je ze ook makkelijk, maar daar zijn het gerehabiliteerde apen, die rond voederplekken hangen, en zo wordt het dus wel heel makkelijk gemaakt, en zijn het moeilijk wilde apen te noemen).
Een van de redenen dat het in dit National park zo makkelijk is, is helaas wel dat het gebied 10 jaar geleden na El Nino en de daaropvolgende droogte een flink aantal grote branden meemaakte – wat GROTE gebieden heeft afgebrand, en dus zitten de apen noodgedwongen in een klein gebied. De lokale gemiddelde temperatuur is omhoog geschoten, er is minder regen, en er zijn grote kale gebieden die tot voor kort ontoegankelijk waren door het dichte regenwoud...
In Indonesie zijn dieren als orang-utans beschermd, maar gebieden niet, en dus greep men de kans om het droge bos plat te branden om daar huizen te bouwen, of palmolie/rijst/mais te telen (en palm olie is goed geld verdienen)... Zelfs toen wij er doorheen reden stonden grote gebieden in brand, een tragisch beeld, iets wat een grote indruk op ons heeft achter gelaten, en de drijfveer om “de wereld te redden” alleen maar heeft verhoogd. Tegelijkertijd voel je je machteloos, en denk je dat de wereld toch wel naar de klote gaat – ongeacht al je goede bedoelingen.. Het is, zoals vele ervaringen, ontzettend dubbel.














We verbleven in een research station opgebouwd door een Japanse universiteit, zonder electriciteit, maar met water gekookt op een kampvuur en instant noodlesoepjes by candlelight, en een gids die daar al 20 jaar woonde, en ons rond kon leiden. S’Ochtends voor zonsopgang werden we wakker gemaakt door de geluiden van gibbons – wat voor mij na mijn verblijf in Thailand een van de mooiste geluiden is om te horen: helaas hebben we er niet een gezien. Maar wel een heleboel andere dieren, waaronder een aantal orang utans, te beginnen met een moeder met baby, en dat was fantastisch!

Al blijft het zien van zulke ontzettend mooie natuur en dieren in een gebied dat zo overduidelijk wordt stukgemaakt door mensen heel tegenstrijdig... Het ene moment tranen in je ogen omdat je bij zonsopgang de gibbons in het omringende bos hoort, of omdat je een orang-utan met jong in het wild ziet, het andere moment tranen in je ogen omdat je een bord met “National Park” ziet, met daarachter een zwart-gekleurd stuk land met nabrandende bomen...